Muỗi Aedes aegypti có màu đen sẫm, trên thân và chân có những đốm trắng. (Ảnh nguồn Internet)
Bệnh xảy ra ở tất cả các nước nằm trong vùng khí hậu nhiệt đới. Ở Việt Nam bệnh xảy ra ở hầu hết các tỉnh, xảy ra quanh năm nhưng thường bùng phát thành dịch lớn vào mùa mưa.
Biểu hiện của bệnh
- Sốt cao đột ngột 39 - 40 độ C, kéo dài 2 - 7 ngày
- Đau đầu dữ dội ở vùng trán
- Đau hốc mắt, đau người, các khớp
- Buồn nôn
- Phát ban
- Xuất huyết: Dưới da, chảy máu mũi, ra kinh nguyệt bất thường, xuất huyết tiêu hóa…
Nguyên nhân tử vong
- Shock do thoát dịch ra khỏi lòng mạch máu
- Xuất huyết nội tạng: Tim, não, thận, xuất huyết tiêu hóa…
Đặc điểm của muỗi truyền bệnh sốt xuất huyết
- Muỗi có màu đen, thân và chân có những đốm trắng thường được gọi là muỗi vằn.
- Muỗi vằn cái đốt người vào ban ngày, mạnh nhất là vào sáng sớm và chiều tối.
- Muỗi vằn thường trú đậu trong nhà, trên quần áo, chăn màn, dây phơi và các đồ dùng trong nhà.
- Muỗi vằn đẻ trứng, sinh sản ở các ao tù, vũng nước đọng hoặc các dụng cụ chứa nước ở trong và xung quanh nhà như bể nước, chum, vại, giếng nước, hốc cây... các đồ vật hoặc đồ phế thải có chứa nước như lọ hoa, bát kê chạn, lốp xe, vỏ dừa...
Khi có người nhà nghi ngờ bị sốt xuất huyết cần
Đưa ngay người bệnh đến cơ sở y tế để khám, điều trị. Nếu bị nhẹ có thể chăm sóc tại nhà bằng cách:
- Nằm nghỉ ngơi.
- Cho uống nhiều nước, có thể cho uống dung dịch Oresol, nước trái cây càng tốt. Cho ăn nhẹ: cháo, súp, sữa.
- Dùng thuốc hạ sốt và chườm mát.
- Theo dõi liên tục, nếu thấy có bất kỳ dấu hiệu xuất huyết nào hoặc diễn biến nặng hơn (li bì, bứt rứt, vật vã, chân tay lạnh, đau bụng, nôn nhiều) cần đưa ngay đến bệnh viện.
Phòng bệnh sốt xuất huyết
Bệnh sốt xuất huyết có thể dẫn đến tử vong trong những trường hợp bệnh nặng mà không được chẩn đoán và điều trị kịp thời hoặc dùng thuốc không theo hướng dẫn của thầy thuốc. Bệnh sẽ không nguy hiểm nếu biết cách phòng chống và khi nghi ngờ bị mắc bệnh cần phải thăm khám và theo dõi điều trị tại cơ sở y tế. Bệnh chưa có thuốc điều trị đặc hiệu và chưa có vắc xin phòng bệnh. Bệnh chỉ có thể phòng được bằng cách diệt muỗi và tránh muỗi đốt.
- Cách phòng bệnh tốt nhất là diệt muỗi, bọ gậy (lăng quăng) và phòng chống muỗi đốt.
- Loại bỏ nơi sinh sản của muỗi, diệt bọ gậy (lăng quăng) bằng cách
+ Thả cá vào tất cả các vật chứa nước trong nhà như: Bể, giếng, chum, vại để diệt bọ gậy (lăng quăng).
+ Thu gom, hủy các vật dụng phế thải xung quanh nhà như chai lọ vỡ, ống bơ, vỏ dừa..., dọn vệ sinh môi trường, lật úp các dụng cụ chứa nước khi không dùng đến.
+ Thay nước, rửa chum, vại hàng tuần.
+ Bỏ muối vào bát kê chân chạn, cho cát ẩm vào lọ hoa.
- Khi xảy ra dịch cần tăng cường các biện pháp chống dịch, làm giảm nhanh mật độ muỗi trong cộng đồng bằng cách phun hóa chất diệt muỗi vào không gian.
Phòng chống muỗi đốt
Trước hết, cần tránh muỗi đốt, biện pháp tốt nhất là ngủ trong màn đã được tẩm hóa chất, buổi tối khi làm việc phải mặc quần áo dài tay, có thể sử dụng nhang xua muỗi, loại bỏ những nơi trú ẩn của muỗi như phát quang bụi rậm, quần áo phải được xếp gọn gàng không nên treo hay móc ở trong nhà làm chỗ cho muỗi đậu.
Thu Ngân
Trung tâm Kiểm soát bệnh tật
